معادل اصطلاحات ریاضی در ترکی

عربی........ترکی

حساب : سای بیل -   saybil

منها (-) : چیخی - çıxı

جمع (+) : آرتی - artı

ضرب (×) : چارپی - çarpı

تقسیم (÷) : بؤلو - bölü

مساوی (=) : ائشیت - eşit

نامساوی() : قارشیت - qarşıt

خط (__): جیزگی - cizgi

مثلث : اوچ گئن - üçgen

گوشه : بوجاق - bucaq

مربع : دؤرد گئن - dördgen

مستطیل : جوت قول دؤردگئن – cütqol dördgen

زاویه : آچی - açı

دایره : یووارلاق،قوشاق – yuvarlaq,quşaq

بیضی : یاستی قوشاق – yastı quşaq

برای تبدیل اعداد به حالت ترتیبی ازیکی پسوند های ( ı ئینجی ) - ( i  ینجی ) – ( u ونجو ) – ( ü  ونجو ) استفاده میکنیم.

مثال :

بیر + ینجی = بیرینجی (اول)

ایکی +ینچی = ایکینچی (دوم)

اوچ + ونجو = اوچونجو (سوم)

خواندن اعداد اعشاری و کسری و درصدها:

( / ) علامت تقسیم است.

مثال:

۱/۵ = بئشدن بیر /یا بئشده بیر

100/ 10= یوزده اون یا اون فاییز 10%

2.4 = ایکی اوندا دؤرد

(% )= فاییز یا یوزده ...

(÷) بؤلو

(÷) علامت تقسیم

تورک دیلینده ریاضیاتین 4 اصلی عملیاتین آشاغیداکی کیمی دئیه بیلریک:

بئش اوسته گل اوچ اولار سگگیز  8=3+5

سگگیزدن چیخ اوچ قالار بئش        5=3ـ8

اوچو وور بئشه اولار اون بئش      15=5×3

اون بئشی بؤل اوچه اولار بئش    5=3÷ 15

دورد اوچه چالی = اون ایکی        12=4×3

حساب = سایان

حسابدار = سایمان

منها = چیخیش

جمع = آرتی

ضرب= چالماق 

تقسیم = بولوش

مساوی = بیریک =اولار

نامساوی = بیریکسیز =اولماز

خط = جیزیق

مثال : من بوردا بیر جیزیق چکدیم

مثلث = اوچ قول =سه بازو

گوشه = بوجاق

مربع = دورد قول

مسطتیل = اوزون دورد قول

زاویه = آچی =آچیق

نکته ۱: دایره = "تاییرماق" = این کلمه خودش تورکی است - حتی کلمه انگلیسی "تایر" ماشین نیز از این کلمه گرفته شده است بهمعنی هل دادن چیزی که در زمین می گردد و حرکت می کند.

حتی کلمات" توولانماق" یعنی گرد چیزی گشتن و "دولانماق" یعنی گردش کردن نیز از این مصدر "توولانماق" گرفته شده است .

نکته ۲: بیضی = یاستی دایره / یاستی دایرا . درست تر می باشد / و" ه " آخر در دایره در تورکی با فتحه خوانده می شود .

۳-گئن در ترکیه و قول(ضلع یا بازو) درآذربایجان و ایران کاربرد دارند