چند اشتباه معمول در ترکی نوشتن 1

بسم الله الرحمن الرحیم

با توجه علاقه دوستان برای ترکی نوشتن چند نکته‌ی املایی هست که معمولا اشتباه نوشته می شه و من برای اینکه اکثرا در مطالب دوستان تذکر می‌دم خواستم اینجا بنویسم بلکه مفید واقع بشه(= ان شا الله ما هم راحت شیم!).

1- علامت مصدر در ترکی ماق/مک هست با مصوت‌های پیشین (ön ünlü) مک mək و با مصوت‌های پسین (art ünlü) ماق maq

مصو‌های پیشین : e-ə-i-ö-ü

گئتمک getmək ، گلمک gəlmək ، بیلمک bilmək ، اؤلمک ölmək ، سورمک sürmək

مصو‌های پسین : a-ı-o-u

آلماق almaq ،  قیلماق qılmaq ، اولماق olmaq ،  دورماق  durmaq

در بعضی از لهجه‌ها با هر دو گروه از پسوند maq استفاده می شود اما در نوشتار باید قاعده بالا را رعایت کرد.

برای مثال گئتماق غلط هست باید گئتمک نوشته شود

دئماق - صحیحش : دئمک

یئماق - صحیحش : یئمک

2- نوشتن ق به جای غ

کلماتی که حرف آخر آنها ق/q هست وقتی پسوندی می گیرند که با مصوت آغاز می شود حرف ق به غ تبدیل می شود که باید در نوشتار هم به صورت غ نوشته شود و نوشتن آن با ق غلط و اشتباه است.

یازماق – یازماغیم، یازماغیمیز (یازماقیم و یازماقیمیز اشتباه است)

اوتاق- اوتاغیم (اوتاقیم اشتباه است)

دوراق (ایستگاه بدون تاسیسات/ساختمان stop) دوراغی (دوراقی غلط هست)

در صورتی که پسوند با صامت شروع شود حرف ق به غ تبدیل نمی شود.

اوتاق- اوتاقلار- اوتاقداکی...

یازماق- یازماقلاری- یازماقدا...

3- نوشتن د به جای ت

گاها می بینیم در فعل‌هایی که حرف ت دارند به جای ت حرف د نوشته می‌شود :

گئددیم به جای گئتدیم (گئتمک)

ائددیم به جای ائتدیم (ائتمک)

البته لازم به ذکر است در فعل‌هایی که حرف ت به دلیل قرار گرفتن مصوت بعد از خودش به د تبدیل می‌شود د نوشتن صحیح است :

گئدیرم (گئتیرم اشتباه است)

ائدیر (ائتیرم اشتباه است)

4- استفاده از حرف ؤ در همه جا!

حرف ؤ معادل حرف ö می‌باشد

اؤز öz، سؤز söz، گؤز göz

حال به کار بردن آن به جای حروف u یا ü یا o اشتباه است :

گؤزؤم/gözüm غلط هست صحیحش : گؤزوم/چشمم

سؤزؤم/sözüm غلط هست صحیحش سؤزوم/سخنم